Waarom kies je voor solidaire vergoeding en wat betekent het eigenlijk?
Solidaire betaling is een groeiende beweging in Nederland, die is ontstaan op de Ommuurde Tuin.
Na het lezen van het boekje Eerlijk Loon, het kijken van een documentaire over solidaire landbouw en het bijwonen van lezingen over het thema solidaire betaling/vergoeding, geloof ik dat dit een belangrijke stap is naar een vorm van land(op)bouw die toekomstbestendig is. Dit in tegenstelling tot het huidige land(af)bouwmodel. Deze manier van betaling is solidair op meerdere manieren:
- Met andere oogstdeelnemers. mensen die minder te besteden hebben dragen minder bij, mensen die meer te besteden hebben dragen meer bij. Vers, onbespoten, milieu- en dierenvriendelijk voedsel zou namelijk toegankelijk moeten zijn voor iedereen.
- Voor de tuinder. Net als bij een deel andere tuinderijen wil ik toewerken naar een eerlijk loon voor degene die het voedsel produceert. Volgens CBS cijfers stoppen iedere dag 3 boeren ermee. Ondanks de subsidies (291 miljard, wat neerkomt op 1/3e van het EU budget) werken meer 1 op de 3 de boeren voor minder dan het minimumloon. Dit percentage ligt op dit moment nog veel hoger bij CSA tuinderijen, die vaak ook niet voor subsidies in aanmerking kunnen komen doordat ze bijvoorbeeld minder dan <1ha land gebruiken.
- Met toekomstige generaties. Zij hebben ook recht op een leefbare omgeving, op goede lucht, bodem en waterkwaliteit.
- Met de aarde: de bodem, de planten en alle andere dieren. De kosten die horen bij een voedselsysteem, waarbij waarden zoals compassie, kleinschaligheid, gemeenschap, voedsel- en zaadsoevereiniteit en solidariteit aan de basis staan, worden gezamenlijk betaald.
Welke vergoeding draag ik bij aan CSA tuinderij ’t Mooshöfke?
De kosten zijn niet zoals in de supermarkt gekoppeld aan de optelsom van afzonderlijke groenteprijzen. Hoe supermarkten en de prijzen daar tot stand komen, ten koste van onze gezondheid, de arbeiders in de productieketen, dieren en onze planeet, kun je zien in deze uitzending van zembla over de macht van supermarkten in ons voedselsysteem.
De kosten bij mij zijn gebaseerd op de daadwerkelijke teeltkosten + arbeid (uren) die nodig zijn voor een productie die solidair, milieu- en diervriendelijk is*. Als oogstdeelnemer betaal je dus niet voor de producten/groentepakketten. En in plaats van een vaste prijs, vraag ik deelnemers om te betalen naar draagkracht en inkomen (het eigen (bruto) uurloon).
De prijsschaal met open uiteindes, is daarvoor een hulpmiddel. Ik heb hieronder aangegeven welke bijdrage leidt tot welk bruto-uurtarief voor mij als zzp’er exclusief pensioen, vakantiegeld. Het bedrag van de bijdrage gaat over een seizoen van 28 oogstweken, hier kun je meer lezen over de praktische kant van het groentepakket.
Ik streef naar een gemiddeld bruto uurloon tussen 19 en 25 euro. Uiteindelijk zou ik op termijn bij een gemiddeld inkomen van de landbouw willen uitkomen, waarmee ik kan laten zien dat de agro-ecologische manier van voedsel produceren niet alleen qua uitvoering duurzaam is, maar ook toekomstbestendig is als beroep: de toekomstboer :). Dat we véél meer toekomstboeren nodig hebben blijkt wel uit dit interview met Meino Smit, een boer en gepromoveerd onderzoeker naar duurzame landbouw in 2040.
*De prijs wordt gebaseerd op de volgende onderdelen:
Teeltkosten: Denk hierbij aan pacht, compost en plantaardig meststoffen, zaden, pootgoed, gereedschappen, irrigatie, eventuele cursussen en lidmaatschappen. Sommige gereedschappen gaan meerdere jaren mee, dus deze kosten worden over meerdere jaren verdeeld.
De jaarlijkse teeltkosten kunnen variëren. Dit jaar en afgelopen jaar is bijvoorbeeld de compost en het pootgoed, dat in verwarmde kassen wordt geteeld, duurder geworden door de hogere energieprijs. Ik wil toewerken naar meer zelf voorzaaien en opkweken, zodat ik minder afhankelijk wordt van de inkoop van pootgoed en energieverslindende verwarmde kassen. Op dit moment heb ik hier de middelen, tijd en expertise nog niet voor om alles zelf op te kweken.
Uren: Deze tijd is nodig voor het maken van een groentepakket en bestaat o.a. uit: teeltplanning maken in de winter, administratie, website en communicatie, bestellingen plaatsen voor zaden & plantgoed, plantenbedden voorbereiden, zaaien, planten, maaien, wieden, water geven, oogsten en wassen.